ÖĞRENME
Öğrenmeyi Kolaylaştırmak...
Bu konuları pek sevmediğini biliyoruz ama çalışmadan da olmuyor. En azından biz, şimdiye kadar bu işleri çalışmadan, öğrenmeden halleden birilerine rastlamadık.
Öğrenmek için oku, dinle yaz.
OKUMAK
“Sayfalarca okudum. Ama ben ne okudum?” diye kendine sorduğun zamanlar mutlaka olmuştur. Hepimiz yaşarız aynı duyguyu.
Okuduğun bir metni anlamadığında, neden anlamadığını hiç düşündün mü? Anlayamamamızın nedeni genellikle zihnimizi okuma eylemi üzerine yoğunlaştıramamaktır. Etkili bir okuma yapamamaktır. Okurken başka şeyler düşünmek, dudak kıpırdatmak, metni parmakla izlemek gibi alışkanlıklar hepimizi etkili okumadan uzaklaştırır.
Okuduğunu anlayabilmek, kavrayabilmek için bazı kurallara uymak gerekir:
• Okuma hızını ayarla: Hızın, metnin başını unutacak kadar yavaş, ayrıntıları kaçıracak kadar hızlı olmamalıdır. Hızını okuduğun dersin zorluğuna, önemine ve zamanına göre ayarla. Ayrıca okurken dudak kıpırdatmaktan ve parmakla izlemekten kaçınmalısın. Yapılan araştırmalar bir sözcüğün sesle hecelenmesinin, gözle anlaşılmasından yaklaşık dört kat fazla zaman aldığını göstermektedir.
• Ana düşünceyi belirlemeye çalış: Okurken sözcük sözcük okuma ve anlama çabası içerisinde olma. Önemli olan düşünceyi kavramaktır. Okunanı anlamak için bireyin okumaya ve konuya “kendini vermesi” gerekir.
• Geriye dönük yineleyerek okumaktan kaçın . Başa döne döne okumak okumanın verimini düşürür.
• Zor bir konuyu okurken öğrenilmesi gereken şeylerin altını çiz . Alt çizme, öğrendiğin şeylerin sonradan gözden geçirilmesinde, metindeki çarpıcı yerlerin görülmesini sağlayacaktır. Ancak metnin tamamının altının çizilmesi de hiçbir işine yaramaz. Aklında olsun.
Okumak zorunda olduğun kitap ders kitabıysa ve bir konuyu kitaptan çalışman ve öğrenmen gerekiyorsa nasıl bir okuma yapmalısın. Aşağıdaki sırayı izlemeni öneririz.
İZLE: O konuya ait sayfaları yavaş yavaş çevirerek ana ve alt başlıklara göz gezdir.
SOR: “Bu bölümü neden okuyorum?”, “Bu başlık ne anlatıyor?” “Neden?”, “Nasıl?”, “Niçin?”, “Nerede?”, “Ne zaman?” sorularını okuduğun bölüm ile ilgili kendine sor.
OKU: Okurken kitap üzerinde işaretleme yap, küçük kağıtlara yazdığın notları üzerine iliştir, anahtar kelimelere dikkat et.
ANLAT: Okuduğun metni kapat, hazırladığın notları sesli bir biçimde aktar. Önce soruları sor, sonra cevabı anlat. Bu anlatım biçimi seni gerektiğinde uyaran bir özellik gösterecek, cevabın zincirleme hatırlanmasını sağlayacaktır.
TEKRAR: Tekrarlanmayan bilgi öğrenilemez. Düzenli aralıklarla kısa tekrarlar yaparsan, öğrenilenlerin pekişmesini sağlamış olursun.
Unutma; Bugün öğrendiklerini tekrar etmezsen, yarın %80´ini hatırlamazsın.
%100 öğrendiğimiz bir şeyin;
• 20 dakika içinde yarısını,
• 60 dakika içinde %70 ini,
• Bir gün sonunda da %80ini unuturuz.
Öğrendiklerimizin “uzun süre zihnimizde kalmasını istiyorsak sürekli ve düzenli tekrarlar yapmalıyız. Bu tekrarları notlarını gözden geçirerek ya da konuyla ilgili test çözerek yapabilirsin.
DİNLEMEK VE YAZMAK
İyi bir dinleyici olmak için sadece duymak yetmez. Aktif bir dinleyici olabilmek için önceden konuyla ilgili ön bilgi sahibi olmak gerekir. Öğreneceğin konuyla ilgili kavramları önceden tanımalısın. Tanıdığın şeylere yakınlık duyar, derste uyanık kalır, dikkatini dinlemeye daha fazla verebilirsin. Dinlediğin kişinin ses tonu, yüz ve vücut ifadesi onu daha iyi anlamanı sağlayacaktır. Öğretmenin vurgularına, ısrarla belirttiği şeylere çok dikkat etmelisin. Bunlar sınavla ilgili ipuçlarını verir.
İyi bir dinleyici olmak, aktif olmayı gerektirir. Konuların tartışılmasına katkıda bulunmaya çalış. Başkalarının sordukları sorulara da dikkat etmelisin. Dinlemeden öğrenmeye çalışmak hedeflediğin amaçlara ulaşmanı zorlaştırır.
Okuma ve dinleme sırasında not almak, öğrendiklerini unutmanı engeller. Dinlerken ve okurken kısa kısa notlar almak, hem öğrenme sürecini kısaltır hem tekrar yaparken işini kolaylaştırır.
Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmen
Şerife YOĞURTÇU